Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ είναι χωρίς καμμία αμφιβολία από τις μεγαλύτερες μορφές στην Ιστορία της Μουσικής.Οχι μόνο άφησε ανεπανάληπτα μουσικά αριστουργήματα αλλά και αποτέλεσε την πηγή από την οποία ξεπήδησε η κλασσική εποχή της μουσικής.Ο σεβασμός και η εκτίμηση που έτρεφε ο Μπετόβεν προς τον Μπάχ συνοψίζεται στο αγαπημένο του λογοπαίγνιο " Δεν έπρεπε να ονομάζεται Μπαχ (που στα γερμανικά σημαίνει ρυάκι) αλλά Ποταμός "..Γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου 1685 στο Αϊζεναχ της Θουριγγίας Ταπεινή καταγωγή, ο πατέρας του Μπαχ ήταν ξυλοκόπος.Χαρακτηριστικό είναι σε νεαρή ηλικία πολύ μεγάλα,γιά την εποχή εκείνη, ταξίδια γιά να ακούσει διάσημους οργανίστες της εποχής, φθάνοντας γιά τον σκοπό αυτό στην Λυβέκη
Ο Μπαχ δούλεψε σεμνά και αθόρυβα στην Λειψία,ήσυχος οικογενειάρχης και πατέρας είκοσι συνολικά παιδιών.
Η γενική κατάσταση της υγείας του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ ήταν καλή. Γεροδεμένος αλλά όχι παχύς,ήταν ιδιαίτερα μετρημένος και εγκρατής με μόνη εξαίρεση την συνήθεια του καπνίσματος,καθώς κάπνιζε αρκετά πίπα.Είναι όμως γεγονός ότι η όραση του είχε προβλήματα με την έννοια της μυωπίας,που οι βιογράφοι του με κάποια δόση ρομαντισμού αποδίδουν στην μεγάλη ενασχόλησή του με την αντιγραφή μουσικών κειμένων σε νεαρή ηλικία.Είναι γνωστό ότι στην εποχή του δεν κυκλοφορούσαν έντυπες παρτιτούρες και έπρεπε να αντιγράφει κανείς τα μουσικά κομμάτια από τα χειρόγραφα των βιβλιοθηκών. Είναι επίσης γνωστό από την βιογραφία του νεαρού Μπαχ ότι οι δικοί του τον αποθάρρυναν από την αντιγραφή αυτή και γιά να κάνει οικονομία στά κεριά ο μεγάλος συνθέτης αντέγραφε εκατοντάδες χειρόγραφα στο φως του φεγγαριού.
Με ιστορικό λοιπόν μυωπίας ο Μπαχ άρχισε να παρουσιάζει έκπτωση της οράσεώς του ενώ συνέθετε το αριστούργημα "Η Τέχνη της Φούγκας"μεταξύ των ετών 1748 και 1749.Η διαταραχή περιγράφεται από τους συγχρόνους του ως "σοβαρά και επώδυνος νόσος των οφθαλμών".Την εποχή αυτή (Δεκέμβριος του 1749) βρισκόταν στην Λειψία ο John Taylor και τον συνέστησαν στον Μπαχ.Το αποτέλεσμα ήταν δύο ανεπιτυχείς επεμβάσεις. Ο ίδιος ο Taylor στα απομνημονεύματά του αναφέρει ότι"ένας διάσημος μουσικός της Λειψίας,88 ετών,μου εμπιστεύθηκε την όρασή του.Τον χειρούργησα επιτυχώς,όπως και αργότερα τον μαθητή του Χαίντελ".Εκτός από την ανακρίβεια στην έκβαση των επεμβάσεων,η ηλικία είναι επίσης ανακριβής (ο Μπαχ ήταν τότε 65 ετών) και βέβαια ο Χαίντελ δεν μαθήτευσε,ούτε κάν συναντήθηκε ποτέ με τον Μπαχ. Το ιστορικό του Μπαχ (ηλικία,επώδυνη εισβολή,απώλεια αντιλήψεως του φωτός στα όψιμα στάδια) πιθανολογεί γλαύκωμα.Παρά τις ανακρίβειες που έγραψε ο Taylor είχε ίσως κάνει ορθή διάγνωση καθώς συνήθιζε να χειρουργεί το γλαύκωμα σε δύο χρόνους.Η μετεγχειρητική αγωγή που εφάρμοσε o Taylor επιδείνωσε την κατάσταση αυξάνοντας τον ερεθισμό των οφθαλμών με συνεχείς μικρές τομές και επιθέματα με χαμομήλι και διάφορα άλλα καταπλάσματα αμφίβολης καθαριότητας και αποτελεσματικότητας.
Ο Μπαχ πέθανε λίγους μήνες μετά,στις 28 Ιουλίου του 1750 από εγκεφαλικό επεισόδιο και περιγράφεται ότι λίγο πριν πεθάνει επανέκτησε την όρασή του,αλλά αυτό απετέλεσε μάλλον ψευδαίσθηση.Ο γιός του Καρλ-Φίλιπ Εμμάνουελ Μπαχ,επίσης μουσουργός όπως πολλά από τα παιδιά του Μπαχ,ο πιό αξιόπιστος ίσως μάρτυρας των τελευταίων μηνών της ζωής του πατέρα του,περιγράφει την επιθυμία του"να απαλλαγεί από την τύφλωση γιά να εξακολουθήσει να υπηρετεί τον Θεό με όλες του τις σωματικές και πνευματικές δυνάμεις.Απευθύνθηκε με μεγάλη εμπιστοσύνη σε ένα οφθαλμίατρο που είχε έλθει στην Λειψία,αλλά η επέμβαση πήγε πολύ άσχημα όπως και η δεύτερη που ακολούθησε.Τον Ιούλιο του 1750 παρουσίασε αποπληξία και ακολούθως πολύ υψηλό πυρετό και παρά την κάθε δυνατή προσπάθεια των δύο καλύτερων ιατρών της Λειψίας στις 20.45 της 28ης ειρηνικά και ήσυχα έφυγε γιά να συναντήσει τον Δημιουργό του".Η περιγραφή αυτή δίδει με ακρίβεια το χρονικό της τύφλωσης,των αποτυχημένων επεμβάσεων, του τελικού επεισοδίου όπου ο πυρετός φαίνεται να ήταν κεντρικής αιτιο-λογίας,αλλά πάνω από όλα τον ήρεμο,ευσεβή και δυνατό χαρακτήρα και την ταπεινοφροσύνη του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ,του μεγαλοφυούς συνθέτη που συνήθιζε να υποσημειώνει σε κάθε έργο του " Soli Deo Gloria" (Μόνο στον Θεό η Δόξα).
ΠΗΓΗ
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου