Τα πολλαπλά νοήματα μιας οπαδικής λέξης


Οι οπαδοί της Τότεναμ χρησιμοποιούν τη λέξη «Yid», που σημαίνει Εβραίος στην εβραϊκή γλώσσα, για να αυτοπροσδιοριστούν. Με τον τρόπο αυτόν απαντούν σε όσους χρησιμοποιούν την ιστορική σχέση των Σπερς με την εβραϊκή κοινότητα της χώρας για να τους πικάρουν. Ωστόσο, η εν λόγω λέξη έχει αρνητική σημασία και υπάρχουν κατηγορίες για τους οπαδούς των Σπερς, με κάποιους να αναφέρουν ότι είναι το ίδιο ρατσιστές με τους απέναντί…

Ο αντισημιτισμός αποτελεί μία από τις πλέον διαδεδομένες εκφράσεις ρατσισμού στα αγγλικά γήπεδα, σύμφωνα με την αντί-ρατσιστική οργάνωση Kick It Out. Οι οπαδοί της Τότεναμ ακούν τους αντίπαλούς τους να βγάζουν συνθήματα και να τους πικάρουν για τις σχέσεις τους με την εβραϊκή συνοικία της πόλης και απαντούν αυτοπροσδιοριζόμενοι ως «Yids» και «Υid Army», λέξεις που θεωρείται προσβλητικές όταν ακούγοντα από μη Εβραίους. Υπάρχει κόσμος που θέλει τιμωρία των οπαδών όποτε χρησιμοποιούν την… απαγορευμένη λέξη, ενώ και η ίδια η FA απείλησε με διώξεις!

Η λέξη αυτή καθεαυτή δεν έχει αντισημιτικό περιεχόμενο, όπως εξηγεί στο BBC η Έλεν Μπιρ, λέκτορας εβραϊκών στο University College του Λονδίνου, της οποίας τα εβραϊκά αποτελούν μητρική γλώσσα. «Είναι μια απλή εβραϊκή λέξη. Οπότε όταν ακούς “Der Yid” ανάμεσα σε ανθρώπους που μιλούν τη γλώσσα σημαίνει “ο Εβραίος”. Υπάρχουν και εκφράσεις όπου οι άνδρες χαιρετούν ανεπίσημα ο ένας τον άλλον και λένε “Gut morgn Reb Yid”, που σημαίνει “καλημέρα κύριε”», τονίζει χαρακτηριστικά. Ωστόσο, ξεκαθαρίζει ότι η λέξη «Yid» έχει ουδέτερο περιεχόμενο μόνο όταν χρησιμοποιείται από Εβραίους. Όταν κάποιος που δεν μιλάει τη γλώσσα αναφερθεί σε Yids αντί για Jews, τότε προκαλείται αρνητική εντύπωση.

Η έκφραση ξεκίνησε να έχει αρνητική χροιά από τη δεκαετία του 30′, ενώ όπως προσθέτει στο βρετανικό δίκτυο η Ντάιαν Νέλσον, καθηγήτρια γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λιντς, υπάρχουν συγκεκριμένες έννοιες που προσδιορίζουν μειονότητες και έχουν αρνητική έννοια…

«Πολλές λέξεις, όπως “Ηussy (παλιοκόριτσο)” και “bitch (σκύλα)” ξεκίνησαν με μη υποτιμητικό χαρακτήρα και στην πορεία του χρόνου τον απέκτησαν», τονίζει. Οπαδοί της Τότεναμ, είτε είναι Εβραίοι είτε όχι, χρησιμοποιούν το Yid με περηφάνια, αφού με αυτόν τον τρόπο «αμύνονται» από τις λεκτικές επιθέσεις των αντιπάλων. «Το να αξιοποιούνται αρνητικές λέξεις από κοινότητες είναι ένα πρόσφατο φαινόμενο. Στο παρελθόν, ο κόσμος απλά αναζητούσε νέες λέξεις. Παραδείγματα για τη νέα τάση αποτελούν οι λέξεις queer για την κοινότητα των γκέι και η N-word για την κοινότητα των μαύρων», προσθέτει η Νέλσον.

Ωστόσο, το Yid παρουσιάζει κάτι το μοναδικό. Όπως εξηγεί η καθηγήτρια: «Εδώ έχουμε ένα παράδειγμα για μία λέξη με αρνητική χροιά που δεν αξιοποιείται από την ίδια την κοινότητα, αλλά από οπαδούς που σχετίζονται με την μειονότητα. Είναι ένα πραγματικά ενδιαφέρον φαινόμενο. Σημαίνει ότι αρκετός κόσμος στις κερκίδες που τραγουδάει το σύνθημα, δεν έχει ακούσει να του απευθύνουν τη λέξη αρνητικά».

Από την πλευρά της, η δρ Μπιρ τονίζει με κριτική διάθεση: «Ο καθένας με έστω και λίγη ιστορική μνήμη και άτομα από την Εβραϊκή κοινότητα με σχετική εμπειρία από το Ολοκαύτωμα δεν θα ήταν αδιάφορος με κάποιον που φωνάζει τη λέξη “Yid”. Αν κάποιοι θέλουν να αξιοποιήσουν κάτι, ας βρουν μια άλλη λέξη, που δεν έχει τέτοια ιστορία πίσω της. Ας ψάξουν στον πολιτισμό τους, να βρουν μια εντελώς ουδέτερη έννοια και να φωνάζουν για αυτή», τονίζει.

Είναι λοιπόν σωστή η Αγγλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, που απειλεί με νομική δράση τους οπαδούς της Τότεναμ; Η Νέλσον διαφωνεί. «Μπορείς να τιμωρήσεις ή ακόμα και να εισάγεις σχετική νομοθεσία για τη χρησιμοποίηση συγκεκριμένων λέξεων, αλλά ο κόσμος πάντα θα βρίσκει τα λόγια για να πληγώσει τους απέναντι. Είναι πολύ δύσκολο να ελέγξεις και να νομοθετήσεις πάνω στη γλώσσα. Την ίδια στιγμή, αν δεν υπάρχει πρόθεση να υπάρξει λεκτική επίθεση σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό γκρουπ, είναι σημαντικό να γνωρίζεις αν οι λέξεις χρησιμοποιούνται με αρνητική χροιά.

Είναι καλό να τραβάς την προσοχή σε τέτοια θέματα, αλλά θα ήταν ακόμα καλύτερο αν ο διάλογος γινόταν πιο ουσιώδης με σε ένα πολιτισμικό και ιστορικό πλαίσιο και δεν είμαι πεπεισμένη ότι τα Δρακόντεια μέτρα θα ξεκαθαρίσουν κάτι». Παράλληλα, ξεκαθαρίζει ότι η λέξη είναι πολύ εύκολο να παρερμηνευτεί. «Αν κάτι βγαίνει εκτός του πλαισίου του, τότε είναι ανοιχτό σε παρεξηγήσεις, παρερμηνείες και διαστρέβλωση. Αλλά αν ξεκινήσουμε να απαγορεύουμε τις λέξεις, πού θα οδηγηθούμε; Και τι θα μας απαγορευτεί μετά;» Τα λόγια της δίνουν τροφή για σκέψη….



Share on Google Plus

About kostas.alm

Καλώς ορίσατε στο Παπαγάλο Του Διαδικτύου! Ο σκοπός δημιουργίας αυτού του blog είναι η συγκέντρωση αναρτήσεων που βρίσκουμε κατά καιρούς στο διαδίκτυο και μας κινούν το ενδιαφέρον, αλλά δεν αποτελούν απαραίτητα θέση και άποψη του παρόντος ιστολογίου. Ελπίζουμε να βρείτε θέματα που σας ενδιαφέρουν και να μας επισκέπτεστε συχνά!

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου